Midlertidig opphald for einslege mindreårige asylsøkjarar : eit akseptabelt verktøy for internasjonalt vern?

Abstract

I 2008 opplevde Noreg ein auke i talet på einslege mindreårige asylsøkjarar, frå 403 i 2007 til 2500 i 2009. Dette førte til ei innstramming i asylpolitikken og innføring av midlertidig opphald for einslege mindreårige asylsøkjarar mellom 16 og 18 år. Det vil seie at einslege asylsøkjande barn, som tidlegare fekk bli i Noreg om ein ikkje fann omsorgspersonar å returnere dei til, no må reise heim når dei fyller 18 år. Denne artikkelen drøftar dei menneskerettslege konsekvensane av denne ordninga, sett i lys av FNs barnekonvensjon.

FNs høgkommissær for flyktningar har erkjent at midlertidig opphald kan bli brukt utanfor konteksten av masseflukt, men at bruken i slike situasjonar må studerast nærare. Målet med denne artikkelen er difor å setje lys på eit av områda der norsk lovgiving og praksis kan forbetrast, samt å medverke til ein diskusjon om dette er eit akseptabelt verktøy for vern av einslege mindreårige asylsøkjarar.

Gjennom ein analyse av artikkel 2 (ikkje-diskriminering), artikkel 3 (barnets beste) og artikkel 6 (barnets rett til utvikling) i FNs barnekonvensjon syner artikkelen at det er ei klar forskjellsbehandling av barn høvesvis over og under 16 år. To dommar frå Høgsterett held fram at denne forskjellsbehandlinga har eit sakleg formål, nemleg å hindre at barn migrerer og set seg sjølv i ein farleg situasjon. Artikkelen finn likevel at det ikkje er eit rimeleg forhold mellom dette målet og verkemiddelet som er brukt. Ein kan difor stille spørsmål ved om midlertidig opphald er eit akseptabelt verktøy for internasjonalt vern, i den form det blir brukt i dag, overfor einslege mindreårige asylsøkjarar i ein sårbar fase av livet.

http://www.idunn.no/kritisk_juss/2015/01